ΘΟΛΩΤΟΣ ΤΑΦΟΣ ΒΑΦΕΪΟΥ
5308
page-template-default,page,page-id-5308,bridge-core-2.0.5,ajax_fade,page_not_loaded,,qode-title-hidden,qode_grid_1300,footer_responsive_adv,qode-theme-ver-19.2.1,qode-theme-bridge,wpb-js-composer js-comp-ver-6.0.5,vc_responsive

Ο Θολωτός τάφος του Βαφεϊού στις Αμύκλες

Οι Αμύκλες ανήκουν στις προνομιούχες περιοχές της Λακωνίας που εξακολουθούν να διατηρούν μέχρι σήμερα την αίγλη του ονόματός τους. Είχαν την τύχη να αποφύγουν την ολοκληρωτική εξαφάνιση τους, όπως συνέβη με την γειτονική Φάριδα, την Θεράπνη και άλλες σπουδαίες πόλεις της αρχαιότητας, και να κρατήσουν ζωντανή την παρουσία τους από την προϊστορική εποχή μέχρι και σήμερα, δηλαδή περισσότερο από 3.000 χρόνια.
Αλλά δεν είναι τόσο η μακροχρόνια επιβίωση τους που έχει συντελέσει στη μεγάλη τους φήμη, όσο το γιατί οι Αμύκλες υπήρξαν σπουδαίο μυκηναϊκό και αχαϊκό κέντρο και στην συνέχεια, σαν τμήμα της δωρικής Σπάρτης, μια από τις σπουδαιότερες κώμες της.
Οι Αμύκλες σαν έδρα των Αχαιών βασιλέων φορτωμένες με το κλέος και την δόξα των Ατρειδών, έδωσαν στην Σπάρτη το μεγάλο τους όνομα και τις αρχές της πολιτειακής υποστάσεως. Χάρις στο μεγάλο παρελθόν της οι Σπαρτιάτες, δεν θεώρησαν ποτέ τις Αμύκλες σκλαβωμένη πόλη, αλλά τις τίμησαν με την προσάρτηση τους στο πολιτικό σώμα τους και με την εξαιρετική τιμή που έκαναν στον παλιό βασιλικό οίκο των Αμυκλών, τους Αιγείδες, με το να είναι οι θρησκευτικοί λειτουργοί στις μεγάλες εορτές της Σπάρτης. Έτσι οι Αμύκλες απέκτησαν μεγάλη φήμη ως κέντρο λατρείας ολόκληρης της Λακωνίας και κυρίως η παρουσία του μεγάλου γλύπτη και αρχιτέκτονα Βαθυκλή που δημιούργησε στο λόφο του Αμυκλαίου, στο κέντρο της κοιλάδας του Ευρώτα ένα από τα μεγαλύτερα έργα της ελληνικής τέχνης, τον Θρόνο του Αμυκλαίου Απόλλωνος, συνδυάζοντας με ανεπανάληπτο τρόπο ετερόκλητα στοιχεία.
Το έδαφος και το κλίμα των Αμυκλών παραμένουν τα ίδια από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Έτσι τα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος όπως το εύφορο του εδάφους, η αφθονία του πρασίνου, τα τρεχούμενα νερά, τα παντός είδους οπωροφόρα δέντρα και η γλυκύτητα του κλίματος κάνουν τα λόγια του αρχαίου ιστορικού “τόπος καλλιδενδρότατος και καλλικαρπότατος” να είναι και σήμερα μια πραγματικότητα.
Οι Αμύκλες λόγω της θέσεως τους, στο πιο εύφορο σημείο της κοιλάδας του Ευρώτα, μεταξύ δύο μεγάλων ορεινών όγκων του Ταΰγετου και του Πάρνωνα, και κυρίως λόγω της κοντινής απόστασης από την Σπάρτη, υπήρξαν από την αρχαιότητα σταυροδρόμι για τις μετακινούμενες ομάδες της νότιας Πελοποννήσου. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλες οι εισβολές που έγιναν κατά την αρχαιότητα στην Λακεδαίμονα κατέληγαν στις Αμύκλες με ολέθρια πάντα αποτελέσματα.

Ο θολωτός τάφος του Βαφειού βρίσκεται στο κέντρο της πεδιάδας της Σπάρτης στη δυτική πλευρά του Ευρώτα.
Έχει διαπιστωθεί κατοίκηση από το 2.500 π.Χ., η οποία συνεχίστηκε με κενά μέχρι και τα τέλη της μυκηναϊκής περιόδου (1500-1230 π.Χ.).
Στη ΒΔ κορυφή του λόφου όπου ήταν κτισμένος ο οικισμός, βρέθηκε ο θολωτός τάφος.
Είναι υπέργειος, ενώ γύρω του έχει σχηματιστεί τεχνητός τύμβος. Ο δρόμος του τάφου έχει μήκος σχεδόν 30 μέτρα έχει χτισμένη την αριστερή πλευρά και μεγάλο μέρος της δεξιάς με πλακοειδείς λίθους. Το στόμιο του τάφου, που δεν ήταν φραγμένο όταν ανακαλύφθηκε (ο τάφος είχε συληθεί) έχει βάθος 4,6μ., πλάτος 1,93μ. και είναι χτισμένο, όπως και η θόλος με μεγάλες πελεκητές πλάκες, ενώ μόνο οι αρμοί καλύπτονται από κονίαμα. Στο στόμιο υπήρχε λάκκος όπου μάλλον τελούνταν εναγισμοί.
Ο θόλος του ταφικού θαλάμου έχει κατασκευαστεί με ισοδομικό σύστημα από μεγάλες επιμήκεις πέτρες. Ο ταφικός θάλαμος έχει άμετρο λίγο παραπάνω από 10 μέτρα ενώ στο κέντρο του δαπέδου έχει ανοιχθεί λακκοειδής τάφος μέσα στον οποίο βρέθηκαν σπουδαία ταφικά ευρήματα (κτερίσματα). Τα κυριότερα είναι: 13 σφραγιδόλιθοι, ένα δαχτυλίδι και υπολείμματα διακόσμησης εγχειριδίου.
Λίγο πιο πέρα, δεξιότερα από το κέντρο του θαλάμου, είχε ανοιχτεί  δεύτερος λακκοειδής τάφος, με τειχισμένες τις πλευρές και καλυμμένος με ζεύγος πλακών. Επειδή το έδαφος από πάνω ήταν πατημένο ώστε να μην φαίνεται η ταφή, κατάφερε να διατηρηθεί ασύλητος κι έτσι τα κτερίσματα που βρέθηκαν κατά την ανασκαφή του είναι πλουσιότατα.
Ένα χρυσοκαρφωτό ξίφος, 6 μαχαίρια, 2 αιχμές δοράτων, κάτοπτρο, 10 δίσκοι κυρτόκυλοι που ανήκαν σε ζυγούς ψυχοστασίας όλα τα ανωτέρω από χαλκό. Επίσης, στον τάφο υπήρχαν δυο αλαβάστρινα αγγεία και τουλάχιστον ένα αγγείο από άργυρο.
Στο σημείο που θα βρισκόταν ο λαιμός και το στήθος του νεκρού υπήρχαν 80 σφαιρικές χάντρες από αμέθυστο, σε δυο σειρές που αποτελούσαν περιδέραιο.
Στα σημεία που θα ήταν τα χέρια του νεκρού, στον καρπό βρέθηκαν από την κάθε πλευρά 12 σφραγιδόλιθοι και ανά ένα χρυσό κι ένα αργυρό ποτήρι σε κάθε χέρι.
Πρόκειται για τα δυο περίφημα χρυσά μινωικά κύπελλα του Βαφειού το ένα από τα οποία είναι διακοσμημένο με σκηνές κυνηγιού ταύρου του οποίου η σύλληψη γίνεται με δίχτυ. Στο άλλο κύπελο παριστάνεται μια αγελάδα της οποίας το ερωτικό κάλεσμα οδηγεί τους ταύρους στην αιχμαλωσία.
Όμως, το σημαντικότερο εύρημα είναι οι 42 σφραγιδόλιθοι και δυο χρυσά δαχτυλίδια. Μερικοί από τους σφραγιδόλιθους είναι χρυσόδετοι.
Πιθανόν ο τάφος να περιείχε ζεύγος νεκρών ή μέρος των κτερισμάτων προερχόταν από παλαιότερη ταφή.
Στο δρόμο του τάφου βρέθηκαν όστρακα από αγγεία ανακτορικού ρυθμού τα οποία μάλλον περιείχαν νεκρικές προσφορές.

 

Πηγή: http://amykles.weebly.com/